Het uitharden van epoxy is een chemisch proces wat zowel warmte genereert als warmte nodig heeft. Het hele proces kan wel twee weken duren, ook al lijkt het na een dag of een paar dagen wel klaar te zijn. Om te kijken of een gieting al hard is, kijk ik altijd even in de mengbeker die ik heb gebruikt. Als de epoxy daar al hard is, dan is het in de mal zeker al hard. Hoelang het duurt voordat epoxy is uitgehard, is afhankelijk van drie verschillende factoren.

De epoxy die je hebt gebruikt

Iedere epoxy heeft zijn eigen snelheid. Er zijn epoxies die heel snel uitharden, daar kun je dan ook niet een dikke laag van gieten. Andere epoxies zijn juist heel langzaam, bedoeld om dikke lagen mee te gieten. Kijk voor meer informatie over verschillende soorten epoxy bij onze uitleg over soorten epoxy. Gemiddeld doet epoxy er 24 uur over om hard te genoeg zijn zijn om uit de mal gehaald te worden.

Sommige mensen denken dat meer harder toevoegen betekent dat de epoxy sneller hard wordt. Dat klopt niet; meer verharder toevoegen betekent soms dat het zelfs helemaal niet hard wordt. Met andere harsen (zoals polyester) kan dit wel waar zijn, maar niet met epoxy. Als je meer verharder toevoegt dan nodig, betekent dit dat er meer verharder over zal blijven aan het einde van de reactie. Houd de verhoudingen aan die aangegeven zijn op de verpakking.

De temperatuur

De tweede factor die de snelheid van het uitharden beïnvloed, is de temperatuur. Zoals je hierboven hebt gelezen, wordt epoxy vanzelf ook warm als het aan het uitharden is. Warmte zorgt er ook voor dat de epoxy sneller uithardt. Als het dus erg warm is waar je giet, hardt je epoxy veel sneller uit. Als het erg koud is, komt het niet altijd goed op gang. Bij lage temperaturen, zoals 15 graden, wordt sommige epoxy zelfs helemaal niet hard. Er is speciale epoxy te krijgen die ook bij hele koude temperaturen goed uithardt, zogenaamde winter epoxy. Omdat dit een snelwerkende epoxy is, kan die niet bij kamertemperatuur gebruikt worden. Het risico op een flash cure is dan te hoog.

De grootte van je werkje

Tenslotte is er dan nog de grootte van je werkje wat meespeelt. Dat heeft eigenlijk ook met de temperatuur te maken. Diepere lagen of grote werkjes worden door het uitharden erg warm (soms zelfs te warm), en zullen dus snel uitharden. Een dunne laag epoxy of een klein werkje wordt van zichzelf niet heel warm, en heeft dus veel langer nodig om hard te worden. Soms heeft dat dus meer dan 24 uur nodig voordat het uit de mal gehaald kan worden.

Hoe krijg ik mijn epoxy sneller hard?

Je kunt je werkjes sneller laten uitharden door ze te verwarmen. Een simpele oplossing is de kamertemperatuur verhogen. Maar je kunt ook een kacheltje bij je werkjes zetten, een infrarood terrarium warmtemat (zie waarschuwing hieronder) onder je mal leggen, of een hittelamp of warmteplaat boven je mal zetten. Je kunt zelfs een voedseldroger gebruiken, die bijvoorbeeld op 30°C of 40°C gezet kan worden. Doe dit alleen met werkjes waarvan je weet dat het anders te lang duurt. Een groter werkje die van zichzelf al wat warm wordt, kun je zo een flash cure in dwingen. Wat het gebruik van een voedseldroger betreft; niet iedereen is het er over eens of je die daarna ook nog kan gebruiken voor voedsel. Wil je het zekere voor het onzekere nemen, gebruik dan de voedseldroger niet meer nadat je er epoxy in hebt laten uitharden.

Wat de terrarium warmtematten betreft; deze mogen absoluut niet (sterk) gebogen worden, en gebruik ze niet indien ze beschadigd zijn. Bedek ze ook nooit helemaal, ze moeten hun warmte kwijt kunnen raken. Als je ze toch helemaal bedekt, blijf er dan bij zolang deze aan staat. Hoewel ik zelf mijn mat maandenlang dagelijks urenlang bedekt en zonder problemen heb gebruikt, ben ik er op gewezen dat er online verhalen rondgaan van gebruikers die de handleiding niet volgden, de mat in een warme en vochtige omgeving hebben gebruikt, en waar er brand is ontstaan.