Algemeen

Hoe voorkom ik vergeling?

Allereerst; vroeg of laat zal alle epoxy vergelen. Er is niets wat je kunt doen om vergeling echt helemaal te voorkomen onder alle omstandigheden. Epoxy vergeelt door oxidatie onder invloed van UV licht, maar ook onder invloed van warmte. De vergeling is geen lineair proces. Het kan een tijd op zich laten wachten, en dan ineens in een stroomversnelling komen. Ook heeft het een maximum; als de oxidatie volledig is, stopt de epoxy met vergelen. Tijdens de vergeling wordt de epoxy ook minder transparant en soms zelfs dof. De epoxy kan ook wat broos worden, waardoor het eerder kan breken. De ene epoxy wordt geler dan de andere, dus het heeft zin een juiste epoxy te kiezen. Er zijn dus zeker wel dingen die je kunt doen om het vergelen zo lang mogelijk uit te stellen. Ik heb hieronder alle tips verzameld die je kunnen helpen te voorkomen dat je werkjes (te) snel vergelen.

  • Gebruik een goede, UV-gestabiliseerde, epoxy. Niet ieder merk neemt het beschermen van de epoxy tegen vergeling even serieus. Gebruik een epoxy waar al een UV stabilisator in zit. Daarnaast moet de epoxy Hindered Amine Light Stabilizer (HALS) bevatten om vergeling verder tegen te gaan. Alle epoxies van Polyestershoppen bedoeld voor resin art zijn UV-gestabiliseerd en bevatten HALS. Je kunt onze keuzehulp gebruiken om te bepalen welke epoxy het meest geschikt is voor jouw werk. De keuzehulp geeft ook de mogelijkheid te selecteren op UV-stabiliteit.
  • Bescherm je epoxy tegen zonlicht en warmte. Dit is een beetje een inkoppertje, natuurlijk. Indien mogelijk, bescherm je epoxy werkje tegen zonlicht. Maar, warmte is minstens zo belangrijk. Af en toe zie ik verontwaardigde mensen die een werkje uit een doos halen na een jaar, waarbij de epoxy vergeeld is. Als die doos in een warme kamer ligt, kan de vergeling ook in het donker optreden.
  • Voeg extra UV stabilisator toe. Als je weet dat je werkje veel zonlicht en/of warmte te verduren krijgt, voeg dan altijd extra UV stabilisator toe. Dit vertraagt de vergeling van de epoxy, maar voorkomt het niet. Bedenk je wel dat UV stabilisator zelf ook wat gelig is, dus voeg geen extreme hoeveelheden toe.
  • Gebruik een langzaam uithardende epoxy. Naar mijn eigen ervaring zijn epoxies die langzamer uitharden, minder gevoelig voor vergeling. Dit zal wellicht niet altijd op gaan, maar ik merk dit wel heel sterk bij de epoxies van Polyestershoppen. De 'Art' lijn epoxies die tot 2cm diep gegoten kunnen worden, vergelen sneller dan de standaard 100:60 epoxy die tot ongeveer 3cm diep gegoten kan worden. De epoxy voor grote gietingen tenslotte, die tot 10cm gegoten kan worden, vergeelt bijna niet, ook niet na maanden in de zon te hebben gelegen. Onze keuzehulp geeft de mogelijkheid te selecteren op UV-stabiliteit.
  • Bescherm je epoxy met een UV bestendige lak. Een UV bestendige lak beschermt de epoxy op twee manieren. Het geeft een extra laag die UV licht kan opnemen voordat het de epoxy raakt. Maar, het sluit de epoxy ook af. Onderzoek toont aan dat vergeling van epoxy een oxidatie-reactie is, waar zuurstof voor nodig is. Het afsluiten van de epoxy kan dus voorkomen dat er meer zuurstof beschikbaar is voor de vergeling.
  • Tenslotte, gebruik een vacuumset. Zoals hierboven al genoemd, is het vergelen van epoxy een oxidatie reactie waar zuurstof voor nodig is. Een collega epoxy gieter meldde mij dat ze merkte dat ontluchte epoxy minder vergeelde dan niet ontluchte epoxy. Hoewel ik dit niet heb kunnen reproduceren, zou dit heel goed kunnen gezien de benodigde zuurstof na ontluchting in een vacuumset natuurlijk een stuk minder aanwezig is.

Voor het schrijven van deze pagina heb ik o.a. dit onderzoek gebruikt: Krauklis AE, Echtermeyer AT. Mechanism of Yellowing: Carbonyl Formation during Hygrothermal Aging in a Common Amine Epoxy. Polymers (Basel). 2018 Sep 13;10(9):1017. doi: 10.3390/polym10091017. PMCID: PMC6403735. Ook Wikipedia biedt wat extra inzichten: Thermal degradation of polymers.


Gerelateerde links