Mengen

Hoe kom ik van die belletjes af?

Tijdens het mengen van de hars en verharder komen er bijna altijd belletjes in je epoxy. Zeker als je roert als een malloot, zoals ik dat altijd doe. Dikkere epoxy geeft een grotere kans op belletjes in je epoxy, een meer vloeibare epoxy heeft dit minder. Toch hoef je niet altijd genoegen te nemen met belletjes in je epoxy, zelfs niet als je een dikkere variant gebruikt. Er zijn verschillende methodes om van die belletjes af te komen. Je kunt deze methodes eventueel combineren om er zeker van te zijn dat je geen belletjes meer in je werk krijgt.

Het kan overigens ook zijn dat je belletjes heb gekregen in je epoxy tijdens het uitharden, terwijl je epoxy eerst bel-vrij was. In dat geval is je epoxy te warm geworden tijdens het uitharden. Epoxy die opwarmt, kan minder lucht bevatten, dus dan ontstaan er tijdens het uitharden ineens belletjes in je epoxy. Voor tips over dit probleem, zie de pagina over te hete epoxy.

De tips hieronder gaan over belletjes verwijderen uit nog vloeibare epoxy.

Vóór het gieten
  • De simpelste methode is om rustig te roeren, en niet te "kloppen" tijdens het roeren. Als je alleen roert door simpelweg je roerstaafje in rondjes te bewegen, komt er al veel minder lucht in je epoxy. Zorg er wel voor dat je goed mengt.
  • Een andere simpele methode is om je epoxy even te laten staan na het mengen, voor je het gebruikt. Luchtbelletjes krijgen dan de tijd om naar boven te komen in je mengbeker.
  • Meerdere bronnen vermelden dat je met houten roerstaafjes meer belletjes in je epoxy krijgt dan met plastic of siliconen roerstaafjes. Als je houten roerstaafjes gebruikt, zou je dus ook over kunnen stappen naar bijvoorbeeld deze herbruikbare plastic roerstaafjes.
  • Een veel gebruikte methode is om je epoxy vloeibaarder te maken vóór het mengen, door het op te warmen. Je kunt dit doen door je losse flessen eerst te verwarmen in een bak met heet (50°C) water, of je mengbeker in een bak met heet (50°C) water te zetten. Hier zit wel een risico aan vast. Als je je epoxy verwarmt, verhoog je de kans op een flash cure. Zorg er dus voor dat je je epoxy goed in de gaten houdt als je het na het mengen nog even laat staan. Ook kun je per ongeluk water in je epoxy krijgen, wat de uitharding kan beïnvloeden. Je kunt voor het verwarmen ook een mokwarmer gebruiken als je niet met water wilt verwarmen. Deze kan wel erg heet worden, dus leg er iets tussen zodat het plastic niet smelt.
  • Als je in een mal giet waar makkelijk belletjes hechten aan de mal (zoals onderzetters), dan kun je vlak vóór het gieten wat alcohol in de mal sprayen. Als je dan de epoxy in de mal giet, heb je een kleinere kans dat zich belletjes vormen aan de randen omdat de alcohol veel vloeibaarder is. De alcohol verdampt tijdens het uitharden gewoon, dus je hoeft je niet druk te maken over het uitharden van de epoxy.
    Deze tip werkt ook, maar iets anders, voor gips of acrylharsen. Je kunt dan wat water sprayen in de mal voor je gaat gieten.
  • Wat mij betreft de beste methode is een vacuüm ontluchtingsset. Hiermee wordt met behulp van een vacuümpomp het lucht uit een vat getrokken, waar je je mengbeker met gemengde epoxy in hebt gezet. Door de lage druk komen de belletjes vanzelf naar boven. Hoe je hebt gemengd, hoe lang de epoxy daarna nog heeft gestaan, hoe vloeibaar de epoxy is, welke olie er in de pomp zit, en de omgevingstemperatuur bepalen hoe lang je moet ontluchten. Ontluchten kan in het beste geval in een paar minuutjes klaar zijn, maar kan ook wel eventjes duren (15-20 minuten). Hoe dan ook werkt het gegarandeerd. Het vereist wel een investering, want een vacuüm ontluchtingsset is helaas niet goedkoop.

Ná het gieten
Ook na het gieten kun je nog iets doen aan belletjes in je epoxy.
  • Belletjes die op de bodem van je mal terecht zijn gekomen, gaan "gaatjes" geven in je werkje. Ga met een stokje of cocktailprikkertje voorzichtig langs de hoekjes en de bodem van je mal om de belletjes los te maken zodat ze naar boven komen.
  • Belletjes aan het oppervlak kun je makkelijk weghalen met een heat gun, een aansteker, of een brandertje (voorzichtig!). Zorg er voor dat je je mal niet te heet maakt, anders blijft hij plakken.
  • Een veiligere methode is alcohol sprayen over het oppervlak. Zorg voor een hoog alcohol gehalte, minimaal 95%. Je kunt er bijvoorbeeld bubble burst voor gebruiken.
  • Tenslotte is er nog de optie van het drukvat. Net als een vacuüm ontluchtingsset is het een behoorlijke investering, maar wel eentje die gewoon goed werkt. In een drukvat wordt de lucht zo hard samengeperst, dat belletjes niet meer zichtbaar zijn. Bedenk je dus wel dat je werkje moet uitharden in het drukvat. De druk mag er pas van af, als je werkje zeker al helemaal hard is geworden, anders komen de belletjes weer terug.


Gerelateerde links